Fondos
ES.GA.36009.AM.CAÑ.2. CONCELLO DA CAÑIZA (FUNCIONAL)
CONCELLO DA CAÑIZA (FUNCIONAL)
Área de identificación
Código(s) de referencia ES.GA.36009.AM.CAÑ.2
Título CONCELLO DA CAÑIZA (FUNCIONAL)
Data(s) 1792 - 2018 (Creación) 1821 - (Produción) - 2014 (Produción)
Volume e soporte 2809 unidades de instalación; 26197 agrupacións documentais, en soporte papel na súa totalidade
Área de contexto
Nome do produtor Concello da Cañiza(1836-2015) O concello da Cañiza sitúase na comarca do Paradanta, lindando coa provincia de Ourense e cos concellos de Covelo, Crecente, Melón, Arbo, As Neves, Salvaterra de Miño e Mondariz; está integrado hoxe no Partido Xudicial de Ponteareas. Conta cunha superficie de 106 quilómetros cadrados, nos que residen algo máis de oito mil habitantes, distribuídos en 320 entidades de poboación e nove parroquias: As Achas, A Cañiza, O Couto, A Franqueira, Luneda, Oroso, Parada das Achas, Petán e Valeixe. Historicamente estivo integrado na provincia de Tui, con diferentes xurisdiccións: a das Achas, dependente do conde de Salvaterra; a de Albeos, con señorío do marqués de Sierra; a de Crecente, con señorío do duque de Soutomaior; a de Parada, con señorío do marqués de Castelmoncayo, e a de Petán, con señorío da familia Sarmiento. Nos inicios do século XIX chegaron a funcionar concellos en diferentes parroquias: As Achas, Petán, Deva, Oroso, Valeixe, Parada e a propia A Cañiza. De forma máis estable e definitiva créase o concello da Cañiza en 1836 con once parroquias, dentro da proposta establecida para o entonces existente Partido Xudicial do mesmo nome, integrado ademais polos concellos de Arbo, Crecente e Covelo. Das parroquias iniciais segregaríase de seguido a de Prado de Canda para a súa inclusión no concello de Covelo. A parroquia de Santa Eulalia de Deva foi incluída administrativamente dentro da das Achas, resultando así a configuración das nove actuais.
Institución arquivística Arquivo municipal da Cañiza
Historia arquivística A casa do concello, situada no casco urbano é unha edificación en pedra, recentemente reformada e ampliada, quedando cunha configuración de baixo e dúas plantas, na que destaca exteriormente a galería corrida habilitada na planta superior. O arquivo instálase logo da reforma da casa do concello na planta baixa, inicialmente en tres pequenas salas, a carón do local da biblioteca pública municipal; na última actuación procedeuse a habilitar tamén unha sala máis ampla na mesma planta, completando así o espacio das salas anteriores. Ocupan este conxunto un total de cincuenta metros cadrados, nos que se dispón estantería metálica tentando o maior aproveitamento para a instalación documental, tal e como reflicte o plano. O fondo documental instalouse en dúas delas quedando para futuras ampliacións unha sala máis e dedicándose a almacén outros dous pequenos habitáculos. Conta o arquivo cun ficheiro metálico e un deshumidificador; carece de punto específico de consulta e tratamento documental. A organización da documentación conservada no arquivo do concello da Cañiza é asumida polo Servizo Técnico do Patrimonio Documental no ano 1992, establecendo como obxectivos prioritarios a mellora do local do arquivo e a dotación de instrumentos descritivos ós fondos documentais conservados. Con posterioridade téñense desenvolto outras actuacións de reorganización e incorporación documental, así como a informatización dos instrumentos de descrición no 2001. Os traballos de organización e descrición documental, baixo a dirección técnica do STPDOC, leváronos a cabo: José Luis Castro Carpintero Lourdes Pérez-Santamarina Feijóo María Esther Castillo Fondevila Marina Díaz Paredes Jacobo Domínguez Pedreira María del Carmen Fariña Fernández Manuela González Rey María Luisa Justo Miras Jaime Moiño Vaamonde Begoña Pérez Losada Carmen Touzón Fernández Inaki Varela Pérez Roberto Rodríguez Álvarez Julio Rafael Pereira Bernárdez Alberto Aramburu García-Pintos Iria Chaves Moledo Antón Ulla Cobián Fátima Baña Hernanz Pablo Pastoriza Rozas Ignacio Álvarez Martínez Daniel Uxio Reinoso Maset
Forma do ingreso Por transferencia directa ó arquivo no remate da súa tramitación administrativa e coincidindo co seu escaso uso administrativo.
Área de contido e estrutura
Alcance e contido Como se deduce do volume documental conservado, a pesar do coidado actual e das actuacións dos últimos anos, foron notorias as perdas producidas ó longo dos anos, aínda que se conservan fondos do século XIX en bastantes das series documentais. Consérvanse as actas do Pleno dende 1844 con notable continuidade, e as doutros órganos colexiados de goberno como a Comisión Municipal Permanente ou as diferentes Xuntas, destacando entre elas a de Sanidade, dende 1847, a de Beneficencia dende 1853 e a de Ensino dende 1844, ou a Xunta Pericial, dende 1853. A pesar de contar con testemuños documentais da constitución do Concello de 1820, a maior parte do fondo corresponde ó século XX e as seccións de FACENDA, derivadas do control e xestión presupostaria, e de SERVIZOS, principalmente relacionadas coas subseccións de obras e urbanismo, poboación e quintas e milicias.
Valoración, selección e eliminación A pesares da existencia de manuais e estudios de valoración e expurgo documental, tendo en conta a inexistencia dunha consistente argumentación técnica e legal, ademais da escaseza do fondo xa de por si conservado, a única eliminación levada a cabo foi a dos duplicados, fotocopias ou publicacións periódicas que acompañaban ós documentos e expedientes.
Novos ingresos Transferencias anuais incorporadas polo Servizo Técnico do Patrimonio Documental.
Área de condicións de acceso e utilización
Condicións que rexen o acceso Documentación de caracter público, de consulta libre agás as limitacións legais derivadas das respectivas normativa vixentes.
Condicións de reprodución Reproducción libre a solicitude do interesado, coa salvedade da protección documental e da salvagarda da súa integridade.
CaracterÍsticas fÍsicas e requirimentos técnicos En soporte papel na súa totalidade, cun bo estado de conservación. Aprécianse notables perdas documentais.
Instrumentos de descrición Guía e cadro de clasificación en papel, publicados e informatizados.
Área de documentación
Existencia e localización de orixinais Non se coñece a existencia de orixinais fora do arquivo municipal.
Existencia e localización de copias Non se coñecen, agás naquela documentación derivada dun proceso de colaboración con outras administracións (eleccións, padróns de habitantes e de impostos...).
Unidades de descrición relacionadas Pola realidade administrativa do eido local podería atoparse documentación moi directamente relacionada co concello e as súas actividades en arquivos doutras administracións do seu ameto xeográfico, especialmente no Arquivo da Deputación Provincial e no Arquivo Histórico Provincial.
Ãrea de notas
Nota O arquivo do concello supón un sistema arquivístico simple, coa función de recoller, conservar e servir a documentación xerada no decurso da xestión administrativa nas oficinas do concello. Carece aínda dunha estructura propia e diferenciada que nos permita considerar a existencia dun arquivo na totalidade e amplitude do termo.
Puntos de acceso
Puntos de acceso de materias Administración local Arquivo administrativo España Galicia Pontevedra Cañiza, A
Puntos de acceso de topónimos España Galicia Pontevedra Cañiza, A
Nome dos puntos de acceso Concello da Cañiza (Tema) (Creador)